De Gennepse brug
 
Omdat we familie en kennissen in Nijmegen  Mook en over de Maas in Beugen en Rijkevoort hebben wonen, rijden we zo nu en dan over de Gennepse brug, tegenwoordig de verkeersbrug, want vroeger lag er alleen een spoorbrug in verband met de spoorlijn Gennep-Boxtel.
Voor de tweede wereldoorlog gig het overige verkeer nog via een Oefelt-Gennep over de Maas. Een oom van mijn vrouw uit Beugen is daar nog ooit veerman geweest.
Dit verhaal gaat over de oude spoorbrug, die afgebroken is nadat eer een nieuwe verkeersbrug op de zeer brede pijlers naast was gelegd. Men kan nog steeds goed zien waar de oude spoorbrug op de pijlers rustte. Deze spoorbrug was niet meer nodig nadat de verbinding Gennep-Boxtel was opgeheven.
Omdat alle bewoners van Gennep en omgeving in de winter 1944/1945 via Duitsland naar Noord-Nederland waren geëvacueerd hebben wij als B.S.-ers ( Binnenlandse strijdkrachten ) de brug nog bewaakt zodat onbevoegden niet naar de verlaten dorpen en Gennep konden.
In “Rond de Grenssteen”nr.46 komt de brug ook nog ter sprake in mijn bijdrage “Kameraadschap”
Onwillekeurig moet ik na al die herinneringen van Market Garden terugdenken aan de nacht van 10 mei 1940,  de inval van de Duitsers! Alle bruggen in Noord Limburg werden tijdig opgeblazen, behalve die van …Gennep! En juist daar stond een Duitse pantsertrein klaar om op stomen naar Kruispunt Beugen-Haps-Mill tot aan halte Zeeland en er achter reed een trein met een bataljon Duitse militairen. De Peel-Raamstelling was onverwacht flink verzwakt al zag men toch nog een mogelijkheid om de pantsertrein te laten ontsporen.
Waarom ging de spoorbrug niet tijdig “de lucht in?” Uit de boeken deel 2 en deel 3 van Dhr.L. de Jong ontleen ik beknopt het volgende” “ De spoorbrug te Gennep was voor de Duitsers van belang omdat zij via die brug met twee treinen door de Peel-Raamstelling wilden heen breken : een pantsertrein, gevolgd door een goederentrein met een bataljon aan troepen. Zulks vergde de tijdige verovering van drie punten: de kleine spoorbrug over de Niers, het station Gennep en de grote spoorbrug over de Maas.
De bewakers van de spoorbrug over de Niers werden door een Abwehr-groep van ca.twintig man overrompeld – de twee Duitse trienen stoomden op en bereikten het station Gennep dat door een marechaussee en vier soldaten bewaakt werd. Die soldaten boden, schijnt het, geen verzet de marechaussee belde de wachtpost bij het Oostelijk uiteinde van de spoorbrug op, riep” Gennep overvallen, laat de brug springen” en snelde weg. Het was half vier.
Juist op dat moment werd de wachtpost bij het oostelijk uiteinde van de brug overvallen. De groep welke die overval pleegde  telde tien man, waaronder drie “foute Nederlanders” en een Duitser uit het grensgebied die met een vrouw uit Gennep was getrouwd en goed Nederlands sprak. De vier droegen het uniform van de Nederlandse marechaussee ( in strijd met het…..oorlogsrecht!) Van de telefoon aan de oostzijde van de brug maakte de Duitse “”marechaussee” gebruik om , zich uitgevend voor de brigade commandant der marechaussee te Gennep, naar de westelijke oever bericht door te geven, dat twee “marechaussees” vier “gevangen Duitse soldaten” over  de brug zouden brengen. Met z’n zessen liepen ze de brug over. De wacht midden op de brug liet hen passeren , men wenste elkaar vriendelijk goedemorgen(!). Op de westelijke oever gekomen werden de vier gefouilleerd, hoewel er een berg wapens voor de dag kwam werd niet ontdekt dat zij elk nog een machinepistool en een broodzak met handgranaten bij zich hielden. Drie “marechaussees” liepen over de brug terug. Daar openden zij het zware hek dat de spoorbaan afsloot. Intussen naderden de Duitse treinen. De wacht midden op de spoorbrug ( die vlak bij de lont stond, ) zag eerst de pantsertrein opstomen, daarna hoe het afsluithek geopend werd, belde twee keer de detachementcommandant der politietroepen aan e westelijke oever op om te vragen wat hij doen moest en kreeg van deze twee keer ten antwoord:”Niet laten springen. Afwachten” (Op hetzelfde moment vlogen Duitse jagers met veel herrie laag voer) . Toen de trein midden op de brug was, kon de wacht de lont niet meer bereiken. Ongeveer op hetzelfde moment werd het detachement op de westelijke oever door de “vier gevangenen” overvallen die er eerst in geslaagd waren, de manschappen die hen ter insluiting wegvoerden, buiten gevecht te stellen. Pantsertrien en goederentrein reden door……”
 
Persoonlijk vraag ik mij af had de wachtpost midden op de brug , het commando gekregen: brug laten springen” zichzelf nog in veiligheid kunnen brengen. En was dan ook de pantertrein de lucht in gegaan? Je zult op dat moment maar betrokken zijn bij het bewaken van zo’n brug en overvallen worden door een overmachte vijand die dan ook nog van alle mogelijke listen gebruik maakt om zijn doel te bereiken.
 
Door : Jan Wijers  uit Breda.