KONINKLIJK NEDERLANDSCH INDISCH LEGER
                                                                                  KONINKLIJKE LANDMACHT.
                                                   TERRITORIAAL - tevens TROEPENCOMMANDO van MIDDEN- JAVA
                                                                                   DJOKJAKARTA en SOERAKARTA.


                                                                     OVERZICHT en ONTWIKKELING van den TOESTAND 
                                                                                                      Op 23 juli 22.00.


          NO. 3 GEHEIM

                    A. ALGEMENE MILITAIRE GEGEVENS

                         a. Zuidfront.

                            Mil. Overzicht van 22 juli
                            Langs de opmarsweg Oengaran-Bawèn werd lichte weerstand ondervonden., O.a. bij de Toentangbrug. 
                            ondermijningen op dit traject aanwezig, doch niet uitgevoerd.
                            Bruggen met vliegtuigbommen voor vernieling voorbereid o.a. de Toetangbrug met 9 stuks, 
                            In Ambarawa 3 bruggen met vliegtuigbommen ondermijnd.
                            Traject Ambarawa- Bedono geen mijnen aangetroffen. Brug bij 922011 in herstelling.
                            Traject Toentang- Salatiga geen mijnen aangetroffen.
                            In Ambarawa is het grootste deel der bevolking op 21 juli geëvacueerd.(gevlucht).
                            De TRI is op 22 juli ervandoor gegaan. Geen Chineese bevolking was aanwezig. 0ok het
                            Burgerbestuur was gevlucht. Aangetroffen 2 Indo-Eur. vrouwen met 3 kinderen (warganegara's) 
                            Het vijandelijk H.K.. was onbezet.
                            Buit gemaakt werden een stuk 7½ cm. Bergsartillerie met munitie bij driesprong Bawen; verder 
                            diverse mitrailleurs ,vele handvuurwapenen, grote hoeveelheden 
                            munitie en explosieven w.o. diverse soorten mijnen en bommen.Voorts aanwezig enige motorvoertuigen
                            w.o. enkele in goede staat verkeerden.
                            Aan spoorwegmaterieel is aangetroffen: één locomotief, 9 personenwagens, een 
                            goederenwagen met levensmiddelen, alle in goede staat. N.I.S.station en werkplaats geheel
                            in tact gevonden.
                            Telefoon- en Telegraaf kantoor gedeeltelijk in orde, doch radio- en telegraaftoestellen niet 
                            aanwezig.
                            De autowerkplaats van de B.P.R.I. hoewel zeer primitief volledige in handen gevallen.Het 
                            electrisch lichtnet en waterleiding functioneren. Op de houtstapelplaats veel hout aanwezig.
                            Het ziekenhuis in goede staat aangetroffen met geneesheer en enig personeel.
                            Op de overige kantoren geen personeel aanwezig.
                            Op het spooremplacement Toentang stonden 15 goederenwagons geladen met rijst en 
                            meubilair. stationstelegraaf werkte aanvankelijk, doch ook hier geen personeel aanwezig.
                            De Krachtcentrale Djelok werkt onder leiding van de ter plaatse aanwezige Indo-europeanen 
                            enig personeel


                            Mil. Overzicht van 23 juli
                            Op 23 Juli is Salatiga in snel tempo bezet, aangezien een begin gemaakt was met vernielingen. 
                            Later bleek dat ongeregelde troepjes van 3 à 4 man., bewapend met handgranaten en 
                            voorzien van petroleum en benzine brand stichtten in de Chinese kamp.
                            De vijandelijke troepen waren in paniekstemming in Z.richting gevlucht. Het grootste 
                            Gedeelte is te voet gegaan en slechts een klein gedeelte per truck. De vijand was moreel geknakt 
                            1e door de onverwachte aanval. 2e het gebruik van gemotoriseerde eenheden en 3e vooral door 
                            het gebruik van vliegtuigen.
                            Vanuit Salatiga werd een verkenningsactie met pantserwagens in de richting Kopeng Bringin 
                            ingezet. Bij de actie in de richting Kopèng werd buiten Saltiga op ongeveer 8 km. geringe 
                            weerstand ondervonden; Op de weg waren enkele lichte versperringen aangebracht.
                            Bij de actie richting Bringin werd geen weerstand ontmoet. De HK en van de 
                            Strijdorganisaties in Salatiga te weten het 1e en 4e, bataljon van het 23 Regiment TRI.. het 
                            M.P.P., B.P.R.I., ALRI, Masjoemi, Posindo Laskar Rakjat, Bantang Itam en P.T. waren 
                            onbezet. De hoeveelheid documenten viel tegen, mogelijk afgevoerd , een klein gedeelte 
                            verbrand. Alle kasten in de stad waren zorgvuldig gesloten.
                            Op het MPP en in de officierswoningen werden aanzienlijke hoeveelheden vliegtuigbommen., 
                            explosieven., pioniergereedschap en veel amunitie bergartillerie aangetroffen, echter geen 
                            wapens. De vliegtuigbommen waren gedeeltelijk geboobytrapt. Door eigen pioniers zijn alle 
                            huizen op explosieven nagezocht en is een begin gemaakt met het demonteren. Alle 
                            gebouwen met explosieven zijn met witte linten afgezet. Het in handen gevallen automateriaal 
                            was gedeeltelijk opgelegd achtergelaten en verder onbruikbaar gemaakt.

                   Algemene toestand.
                            1.  De gehele Chinese bevolking is op 22 Juli opgepakt en in het P.T.gebouw verzameld., 
                                 gedeeltelijk mishandeld en order van de TRI 1opende afgevoerd in de richting Solo. 
                                 De Chinezen hebben een uiterst moeilijke tijd gehad; hun huizen zijn na hun vertrek gerampokt 
                                 en het meubilair vernield. De branden in de Chinese wijk woeden voort en is de ijsfabriek genaderd. 
                                 Hotel Kalitaman is in brand gestoken. De voormalige artilleriekazerne is enigszins verbrand; 
                                 de cavaleriekazerne licht beschadigd.
                            2.  Het Gemeentehuis en archief zijn intact.
                                 De gevangenis is intact., doch leeg aangetroffen. In het Pandhuis waren 
                                 Indon.troepen gelegerd, het gebouw is intact.
                                 Ass.Res.Kantoor en woning, en de Volkscredietbank zijn intact.
                                 In het weeshuis bevinden zich 9 nonnen, 1 broeder, 1 pastoor en 50 Indo-wezen. 
                                 Ze hebben geen moeilijkheden gehad
                            3.  Op de avond van 22 Juli werkte de waterleiding nog.
                                 Aangezien de brug aan de Z. zijde van de stad ( 064721) gedeeltelijk is 
                                 opgeblazen , is ± 7 m. pijpleiding vernield doch voor de troepen is voorhands 
                                 voldoende water aanwezig.
                            4.  Gezondheidstoestand.
                                 Het Sanatorium staat onderleiding van Dr. Wirohardjo, een longspecialist. In het 
                                 gebouw bevinden zich 6 krijgsgevangenen, w.o. 1 TRI officier en 50 burgers.
                                 Verder zijn in de stad aanwezig de tandarts Dr.Cohen en Dr.Tronggono Adibowo.
                                 Er heerst zeer veel malaria en een grote mortaliteit t.b.c., typhus zeer weinig. 
                                 Terwijl het pestgevaar geweken is. Er heerst, groot gebrek aan medicamenten, vooral kinine.
                             5. De burgers vragen om blijvende bezetting van Salatiga, daar men bang is voor 
                                 represailles. (moorden) bij terugkeer van de TRI en het vertrouwen in de bevrijding 
                                 brengende Nederlanders ernstig geschokt zou worden.
                             6. Er is een voorlopig burgerbestuur ingesteld bestaande uit:
                                 Mr. Moechjoedin ( landrechter ) die zichzelf gemeld heeft in opdracht van de 
                                 Republiek. De resident Skarno was ook daartoe aangewezen doch is gevlucht.
                                 Hadji Ismail,vroeger lector in de inheemse talen te Leiden('?)
                                 De mil.odt. van Salatiga heeft door middel van pamfletten en omroep per radiowagen
                                 afgekondigd dat de avondklok is ingesteld van 18.00- 6.00 en dat een ieder die zich na 
                                 avondklok op straat bevindt, zal worden neergeschoten. Zij die zich schuldig maken 
                                 aan rampokken worden neergeschoten.
                             7. De buit bestaat uit een groot aantal radio's, een zender van de plaatselijke radiodienst, 
                                  accu's, auto en fietsbanden, een groot aantal schrijf - en rekenmachines en dokumenten.
                             8. Totaal aantal krijgsgevangenen in Salatiga bedraagt 12.

                              b. Oostfront.
                                   Grotere activiteit en langzaam opdringen van de vijand valt te constateren. Een onzer 
                                   voorposten werd onder vuur genomen door ± 75 man sterke afdeling, welke door 
                                   eigen 2" mortier en brenvuur werd verdreven. Eigen verliezen waren nihil, de vijand
                                   liet een dode achter.
                                   Een eigen patrouille gelegen in de O. rand van Kpg.Plamongan (0408) ter dekking bij 
                                   het opruimen van mijnen, ontving uit W.rand Kpg.Boga (0508) infanterievuur. Dit werd 
                                   beantwoord met eigen bren- en artillerievuur. Eigen verliezen nihil., vijand.verliezen 
                                    0nbekend.

                                c. Z. 0. front
                                    Aan dit front dringt de vijand langzaam op.

                                d. Westfront.
                                     A 2 bericht meldt dat de odt. W.front opdracht heft gegeven 1.de verschroeide aarde 
                                     politiek toe te passen, 2. G.Patti te versterken met een bataljon, 3 de Ned.aanvallen langs
                                     de verharde weg Kaliwoengoe-Bodja en Djrakah~Tjankiran te belemmeren.
                                     Door de Ned.posten werden in de nacht van 22 op 23 juli ontploffingen in Z.richting 
                                     gehoord. Op de N. helling van de Goenoeng Oengaran werd een brand waargenomen.
                                     Eigen patrouilles in het voormalig demarcatiegebied namen geen vijanden waar.
                                     De stroom van evacuees uit W. en Z.W.richting houdt aan. Ze verzamelen zich vnl. 
                                     in de kampongs Bonaran-Sekaran.

                             2. Stadssituatie: rustig.

                             3. Analyse toestand:
                                      Oost., Z.0. en W.front merkbare grotere activiteit van de vijand.
                                      Op het W.front is kennelijk aanvang gemaakt met de verschroeide? aarde politiek.
                                      Op Z.front is de vijand thans gedemoraliseerd.

  terug naar overzicht pol.actie     print tekst            terug naar index